Als werkplekadviseur krijg ik regelmatig de vraag of ik wel officieel ben opgeleid ben tot ergonoom. Dat ben ik niet! Er is in Nederland namelijk geen officieel erkende opleiding tot ergonoom.
Wel zijn er verschillende HBO- en WO-studies waarin veel aandacht wordt besteed aan ergonomie. Iedereen kan zich ergonoom noemen. Als iemand zich ergonoom / ergocoach noemt betekent het meestal dat iemand een cursus (vaak enkele dagen of weken) heeft gevolgd die je leert hoe je werkplek kan aanpassen.
Ikzelf ben opgeleid tot ergotherapeut, een 4-jarige HBO-opleiding die ik aan de Hogeschool van Amsterdam heb gedaan (van 1997 tot 2001).
Wat doet een ergotherapeut?
Ergotherapie is een paramedische discipline die zich richt op het weer mogelijk maken van dagelijkse handelingen bij mensen die door ziekte of beperking een lichamelijke of psychische beperking hebben opgedaan.
De opleiding ergotherapie leert een ergotherapeut om het mensen mogelijk te maken om (opnieuw) dagelijkse activiteiten uit te voeren die voor hen door een beperking moeilijk of onmogelijk waren. De ergotherapeut leert in de 4-jarige opleiding tot in detail hoe het lichaam werkt, en verzint praktische en creatieve oplossingen. Je leert niet alleen over het lichaam, maar ook over de connectie met de hersenen en mentale afwijkingen. Het is een ontzettend leuke studie!
Met een opleiding ergotherapie kun je verschillende kanten op. Een groot deel van mijn collega’s werkt in revalidatie-klinieken (dat heb ik ook enkele jaren gedaan) of helpt mensen met beperkingen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te kunnen laten wonen.
Een kleiner deel van de ergotherapeuten, zoals ik, specialiseert zich in het bedrijfsleven. Met onze brede kennis van het menselijk lichaam en de psyche, helpen we mensen klachtenvrij en gezond te werken. Ik ben voor zover ik weet de enige die zich volledig richt op online ergonomische werkplekchecks.
Ergotherapeut of ergonoom / ergocoach?
De kracht van ergotherapie is naar mijn idee dat we door onze brede kennis van het lichaam creatieve oplossingen kunnen bedenken. Ergonomen en ergo-coaches schrijven door hun beperkte kennis vaak dure en vaak (naar mijn idee voor veel mensen) nutteloze ergonomische hulpmiddelen voor.
Fysieke klachten door beeldscherm werk ontstaan vrijwel nooit door alleen een verkeerde houding, maar ook door stress en andere mentale problemen. Klachten kunnen alleen voorkomen en opgelost worden als je zowel de psyche als de fysieke belasting en de omgeving van iemand in kaart brengt. Ik ben als ergotherapeut opgeleid om het probleem dat een klant aandraagt te analyseren en heb vaak een goed idee over de oorzaak van de klachten.
Een praktisch voorbeeld: iemand met polsklachten krijgt vaak door de ergonoom / ergocoach een ergonomische muis geadviseerd. Klinkt logisch, maar vaak ontstaan klachten aan de pols door klachten uit de schouder. Een ergonomische muis is dan geen oplossing.
Ik haal er veel plezier uit om met spullen die een werknemer thuis te beschikking heeft een werkplek ergonomisch verantwoord in te richten. Een ergonomische stoel en verstelbare tafel is vaak echt niet nodig. Met een stapel boeken onder je beeldscherm of het verhogen van een tafel met wat blokjes kun je vaak hetzelfde effect bereiken, zonder investeringen en zonder lelijke nieuwe meubels in je huis.